پیشگفتار
پژوهشی که تقدیم جامعه دانش پژوهان می گردد حاصل کندوکاوی است در تأثیر میزان تحصیلات بر ملاکهای ازدواج در بین دانشجویان در دو مقطع کارشناسی ترم اول و کارشناسی ارشد.
در این پژوهش سعی شده است تا یکی از مشکلات اساسی نسل جوان از دیدگاه متعلقین به این نسل مورد کنکاش واقع شده و میزان توافق یا مخالفتهای بین دیدگاههای آنان مورد بررسی قرار گیرد.
محقق معتقد است که ما هنوز مسایل و مشکلات بیش از نیمی از جمعیت کشورمان، را بدرستی و دانشمندانه تجزیه و تحلیل و ریشه یابی نکرده ایم و در موارد نادری که بر وسوسه پاک کردن صورت مسئله مان فائق می آئیم در مقام تدبیر و ارائه طریق، چندان اندیشیده عمل نمی کنیم، چرا که با دنیای مخاطبان خود چندان انس و الفتی نداریم و این در حالی است که بدون گذر از مرحله شناخت، شوق هدایت و تربیت آنها را در دل خود می کاریم.
امید و انتظار می رود که این تلاش اندک و ناچیز علاوه بر ارضای حس کنجکاوی محقق، موجب تحریک و ترغیب سایر پژوهشگران به انجام مطالعات اجتماعی دقیق تر، درخصوص مسایل و مشکلات نسل جوان گردد.
مطالب این نوشتار در پنج فصل تنظیم شده است که عبارتند از :
- در فصل اول، به بیان مسئله ، اهمیت و هدف پژوهش پرداخته شد و اینکه به چه دلایلی تحصیل بعنوان عاملی که مؤثر بر ملاکهای ازدواج است مورد بررسی قرار گرفته است.
- فصل دوم، در سه قسمت مطرح شده که عبارتند از : مبحث ازدواج که شامل تعریف ازدواج، انواع ازدواج و تحول ازدواج در ایران است، قسمت دوم به پیشینه تحقیق در داخل و خارج از کشور و نتایجی که از این تحقیقات بدست آمده پرداخته است و در قسمت سوم این فصل به چارچوب نظری پرداخته شده که به بحث درباره تئوریهای همسان همسری، مجاورت مکانی و تئوری مبادله می پردازد.
- فصل سوم، مبحث روش تحقیق است که اشاره دارد به روش تحقیق و روش جمع آوری اطلاعات، نحوه تجزیه و تحلیل داده ها با ابزار (SPSS) و جامعه آماری و مکان و زمان اجرا تحقیق.
- فصل چهارم، به تجزیه و تحلیل داده ها پرداخته شده و فرضیه های تحقیق را با توجه به آزمون (t) بین دو مقطع تحصیلی کارشناسی ترم اول و کارشناسی ارشد مورد مقایسه و تحلیل قرار داده است.
- فصل پنجم، نتیجه گیری، محدودیت ها و پیشنهادات مربوط به پژوهش را بیان می کند.
- در پایان، منابع و پیوستها.
نتایج نهایی تحقیق نشان داد که ، از بین هفت فرضیه مطرح شده، صرفاً فرضیه های همگنی سنی و همگنی تحصیلی با میزان تحصیلات در امر ازدواج رابطه معنی داری دارند. بدین معنی که جوانان تحصیل کرده (در جامعه آماری دانشجویان) گرایش بیشتری به ازدواج با کسانی را دارند که از نظر تحصیلات و سن مشابه آنان باشند. ولی ملاکهای زیبایی ظاهری، اصالت خانواده و رفاه مادی هر چند از نظر دانشجویان مورد بررسی اهمیت زیادی در امر ازدواج دارند، امّا متأثر از متغیر تحصیل نمی باشند، و ملاکهای قومیت و اعتقاد دینی نیز صرف نظر از میزان تحصیلات، در حد متوسط مورد توجه دانشجویان جامعه آماری بوده است.
فهرست مطالب صفحه
- چکیده ۲
- پیشگفتار ۳
فصل اول : ” طرح تحقیق”
- مقدمه ۶
۱-۱- بیان مسئله ۱۱
۲-۱- سئوال تحقیق ۱۵
۳-۱- اهداف تحقیق ۱۶
۴-۱- ضرورت و اهمیت تحقیق ۱۸
فصل دوم: ” ادبیات تحقیق”
الف- ازدواج
۱-۱-۲- تعریف ازدواج ۲۲
۲-۱-۲- ازدواج بعنوان یک پدیده اجتماعی و تحول آن ۲۵
۳-۱-۲- انواع ازدواج و معیارهای آن ۳۱
۴-۱-۲- تاریخ تحولات خانواده و ازدواج در ایران ۳۷
ب- پیشینه تحقیق
۱-۲-۲- تحقیقات داخلی ۴۷
۲-۲-۲- تحقیقات خارجی ۵۱
ج- چارچوب نظری
۱-۳-۲- نظریه همسان همسری ۵۹
۲-۳-۲- نظریه نیازهای شخصیتی مکمل ۶۹
۳-۳-۲- نظریه مجاورت مکانی (همجواری) ۷۴
۴-۳-۲- نظریه تأثیر تصور از والدین در انتخاب همسر ۷۶
۵-۳-۲- تئوری تصور از همسر مطلوب ۷۹
- بسوی یک نظریه ترکیبی ۷۹
۶-۳-۲- نظریه مبادله ۸۲
- بیان فرضیه ها ۸۵
- مدل تحلیلی ۸۶
فصل سوم: ” چارچوب روش تحقیق”
۱-۳- روش تحقیق ۸۸
۲-۳- تکنیک جمع آوری اطلاعات ۸۹
۳-۳- اعتبار و روائی ۸۹
۴-۳- نمونه تحقیق ۹۰
۵-۳- روش نمونه گیری و تعیین حجم نمونه ۹۰
۶-۳- روشهای آماری تجزیه و تحلیل اطلاعات ۹۲
۷-۳- زمان و مکان تحقیق ۹۳
۸-۳- کاربرد علمی و عملی پژوهش ۹۳
۹-۳- متغیرهای تحقیق ۹۴
۱۰-۳- تعاریف عملیاتی متغیرهای تحقیق ۹۴
فصل چهارم :
توصیف داده ها ۹۸
فصل پنجم:
- نتیجه گیری ۱۴۹
- محدودیت ها ۱۵۱
- پیشنهادات ۱۵۲
- منابع و مأخذ ۱۵۳
- پیوستها
فهرست جداول صفحه
جدول ۱-۴- فراوانی و درصد پاسخ های آزمودنیها به سئوال شماره ۱ (زیبایی ظاهری) ۹۹
جدول ۲-۴- فراوانی و درصد پاسخ های آزمودنیها به سئوال شماره ۲ (آراستگی ظاهری) ۱۰۰
جدول ۳-۴- فراوانی و درصد پاسخ های آزمودنیها به سئوال شماره ۳ (خوش اندام بودن) ۱۰۱
جدول ۴-۴- فراوانی و درصد پاسخ های آزمودنیها به سئوال شماره ۴ (سن همسر) ۱۰۲
جدول ۵-۴- فراوانی و درصد پاسخ های آزمودنیها به سئوال شماره ۵ (خواندن قرآن و کتابهای دینی) ۱۰۳
جدول ۶-۴- فراوانی و درصد پاسخ های آزمودنیها به سئوال شماره ۶ (رعایت حجاب) ۱۰۴
جدول ۷-۴- فراوانی و درصد پاسخ های آزمودنیها به سئوال شماره ۷ (روزه گرفتن) ۱۰۵
جدول ۸-۴- فراوانی و درصد پاسخ های آزمودنیها به سئوال شماره ۸ (فامیل بودن همسر) ۱۰۶
جدول ۹-۴- فراوانی و درصد پاسخ های آزمودنیها به سئوال شماره ۹ (همشهری بودن همسر) ۱۰۷
جدول ۱۰-۴- فراوانی و درصد پاسخ های آزمودنیها به سئوال شماره ۱۰ (زبان و قومیت یکسان) ۱۰۸
جدول ۱۱-۴- فراوانی و درصد پاسخ های آزمودنیها به سئوال شماره ۱۱ (شغل پدر همسر) ۱۰۹
جدول ۱۲-۴- فراوانی و درصد پاسخ های آزمودنیها به سئوال شماره ۱۲ (شغل مادر همسر) ۱۱۰
جدول ۱۳-۴- فراوانی و درصد پاسخ های آزمودنیها به سئوال شماره ۱۳ (درآمد پدر همسر) ۱۱۱
جدول ۱۴-۴- فراوانی و درصد پاسخ های آزمودنیها به سئوال شماره ۱۴ (درآمد مادر همسر) ۱۱۲
جدول ۱۵-۴- فراوانی و درصد پاسخ های آزمودنیها به سئوال شماره ۱۵ (تحصیلات پدر همسر) ۱۱۳
جدول ۱۶-۴- فراوانی و درصد پاسخ های آزمودنیها به سئوال شماره ۱۶ (تحصیلات مادر همسر) ۱۱۴
جدول ۱۷-۴- فراوانی و درصد پاسخ های آزمودنیها به سئوال شماره ۱۷ (درآمد همسر) ۱۱۵
جدول ۱۸-۴- فراوانی و درصد پاسخ های آزمودنیها به سئوال شماره ۱۸ (تحصیلات تحصیلات همسر) ۱۱۶
جدول ۱۹-۴- فراوانی و درصد پاسخ های آزمودنیها به سئوال شماره ۱۹ (شغل همسر) ۱۱۷
جدول ۲۰-۴- فراوانی و درصد پاسخ های آزمودنیها به سئوال شماره ۲۰ (مهریه) ۱۱۸
جدول ۲۱-۴- فراوانی و درصد پاسخ های آزمودنیها به سئوال شماره ۲۱ (جهیزیه) ۱۱۹
جدول ۲۲-۴- فراوانی و درصد پاسخ های آزمودنیها به سئوال شماره ۲۲ (اهمیت توجه به نظر والدین) ۱۲۰
جدول ۲۳-۴- فراوانی و درصد پاسخ های آزمودنیها به سئوال شماره ۲۳ (همسان تحصیلی) ۱۲۱
جدول ۲۴-۴- فراوانی و درصد پاسخ های آزمودنیها به سئوال شماره ۲۴ (میزان تحصیلات همسر) ۱۲۲
جدول ۲۵-۴- فراوانی و درصد پاسخ های آزمودنیها به سئوال شماره ۲۵ (اعتقاد دینی خود فرد) ۱۲۳
جدول ۲۶-۴- فراوانی و درصد پاسخ های آزمودنیها به سئوال شماره ۲۶ (تناسب سنی) ۱۲۴
جدول ۲۷-۴- فراوانی و درصد پاسخ های آزمودنیها به سئوال شماره ۲۷ (سن مورد نظر برای همسر) ۱۲۵
جدول ۲۸-۴- فراوانی و درصد پاسخ های آزمودنیها به سئوال شماره ۲۸ (مقبولیت اجتماعی خانواده همسر) ۱۲۶
جدول ۲۹-۴- فراوانی و درصد پاسخ های آزمودنیها به سئوال شماره ۲۹ (اصالت خانواده همسر) ۱۲۷
جدول ۳۰-۴- فراوانی و درصد آزمودنیها به تفکیک جنس ۱۲۸
جدول ۳۱-۴- فراوانی و درصد آزمودنیها به تفکیک تحصیلات ۱۲۹
جدول ۳۲-۴- فراوانی و درصد آزمودنیها به تفکیک سن ۱۳۰
جدول ۳۳-۴- فراوانی و درصد آزمودنیها به تفکیک جنس و سطح تحصیلات ۱۳۱
جدول ۳۴-۴- خلاصه شاخص های آماری نمره های آزمایشی در ملاکهای ازدواج ۱۳۲
جدول ۳۵-۴- خلاصه نتایج تحلیل و اریانس یک طرفه (به تفکیک چهار گروه سنی) ۱۴۱
جدول ۳۶-۴- خلاصه نتایج آزمون t گروههای مستقل (به تفکیک جنس) ۱۴۳
جدول ۳۷-۴- خلاصه نتایج آزمون t گروههای مستقل (به تفکیک سطح تحصیلات) ۱۴۵
فهرست نمودارها صفحه
شکل ۱ : نمودار ستونی فراوانی آزمودنی ها به تفکیک جنس ۱۲۸
شکل ۲ : نمودار ستونی فراوانی آزمودنی ها به تفکیک تحصیلات ۱۲۹
شکل ۳ : نمودار ستونی فراوانی آزمودنی ها به تفکیک سن ۱۳۰
شکل ۴ : نمودار ستونی فراوانی آزمودنی ها به تفکیک جنس و سطح تحصیلات ۱۳۱
شکل ۵ : هیستوگرام نمره های آزمودنی ها در ملاک زیبایی ظاهری ۱۳۴
شکل ۶ : هیستوگرام نمره های آزمودنی ها در ملاک اعتقاد مذهبی ۱۳۵
شکل ۷ : هیستوگرام نمره های آزمودنی ها در ملاک قومیت ۱۳۶
شکل ۸ : هیستوگرام نمره های آزمودنی ها در ملاک رفاه مادی ۱۳۷
شکل ۹ : هیستوگرام نمره های آزمودنی ها در ملاک سطح تحصیلات همسر ۱۳۸
شکل ۱۰ : هیستوگرام نمره های آزمودنی ها در ملاک سن همسر ۱۳۹
شکل ۱۱ : هیستوگرام نمره های آزمودنی ها در ملاک اصالت ۱۴۰
منابع فارسی
الف: کتابها
۱- ادیبی، حسین و عبدلمعبود انصاری، (۱۳۶۹) ، نظریه های جامعه شناسی، تهران، انتشارات جامعه.
۲- اعزازی، شهلا، (۱۳۷۶) ، جامعه شناسی خانواده با تأکید بر نقش ، ساختار و کارکرد خانواده در دوران معاصر، تهران، روشنگران و مطالعات زنان.
۳- انصاری، عبدالمعبود، (۱۳۶۹) ، ایرانیان مهاجر در ایالات متحده، پژوهشی در حاشیه نشینی دوگانه ، ترجمه ابوالقاسم سری، تهران، انتشارات اگه.
۴- اوپنهایم، ا.ان (۱۳۶۹)، طرح پرسشنامه و سنجش نگرشها، ترجمه مرضیه کریم‌نیا، مشهد، انتشارات آستان قدس.
۵- باوم، هایدی روزن، (۱۳۶۷)، خانواده به منزله ساختاری در مقابل جامعه (نقد مبانی نظری جامعه شناسی خانواده در آلمان)، ترجمه محمد صادق مهدوی، تهران، مرکز انتشارات دانشگاهی.
۶- بروس کوئن، (۱۳۷۰) ، در آمدی بر جامعه شناسی، ترجمه مشفق همدانی، انتشارات امیر کبیر.
۷- بهنام ، جمشید، (۱۳۵۳)، ساختهای خانواده و خویشاوندی در ایران، تهران، خوارزمی.
۸- بهنام، جمشید شاپور راسخ، (۱۳۴۸)، مقدمه ای بر جامعه شناسی ایران، تهران، خوارزمی.
۹- بیرو، آلن (۱۳۶۶) فرهنگ سه زبانة علوم اجتماعی، ترجمه باقر ساروخانی، تهران انتشارات کیهان.
۱۰-حجازی، بنفشه(۱۳۷۰) ، زن در ظن تاریخ، جایگاه زن در ایران باستان، تهران، شهر آشوب.
۱۱-دلاور، علی (۱۳۷۶) روشهای تحقیق در روان شناسی و علوم تربیتی، انتشارات دانشگاه پیام نور.
۱۲-دفتر پژوهشهای فرهنگی وابسته به مرکز سینمایی فرهنگی (۱۳۶۹) ، حیات اجتماعی زن در تاریخ ایران ، تهران ، امیر کبیر.
فصل اول
« کلیّـــــــات »
مقدمه:
اشتغال یکی از اساسی ترین فعالیت های زندگی انسان به شمار می رود و هر کس به خاطر امرار معاش و تداوم زندگی باید ساعاتی از اوقاتش را کار کند.اشتغال واقعه ای است از زندگی انسان که برای همۀ انسان ها در برهه ای از زمان اتفاق می افتد و هیچ کس را گریزی از آن نیست.همچنین بقا و رشد جامعه به اشتغال آن وابسته است.اشتغال صحیح و گزینش افراد مناسب برای انجام مشاغل از مهمترین عوامل مؤثر در رشد اقتصادی و اجتماعی جامعه و تأمین کننده سلامت افراد و نیل به خودکفایی و بی نیازی از دیگران می باشد.همچنین جوامعی که انسان های فعال و کارآمد دارند بر زندگی خود حاکمند و به انواع گوناگون در تعیین شیوۀ زندگی جوامع دیگر تأثیر می گذارد.رضایت شغلی تعیین کنندۀ مهمی در رضایت از زندگی است و تمام رفتارها و روابط انسان ها بطور مستقیم و غیر مستقیم از چگونگی اشتغال آنها متأثر می باشد.مفاسد اجتماعی به دلایل متعدد ریشه مهمی در بیکاری دارند و از طریق اشتغال می توان نابسامانی ها را برطرف کرد.(شفیع آبادی ۱۳۷۱)
پرواضح است افرادی می توانند از شغل خویش راضی باشند که تمامی عوامل مؤثر در رضایت شغلی را به نوعی داشته باشند و تمامی عوامل منفی را که به نوعی رضایت شغلی را تحت تأثیر قرار می دهند تقلیل دهند.همچنین خداوند در قرآن کریم می فرمایند : «هر کسی امید لقای پروردگارش را دارد باید عمل صالح انجام دهد»
گاهی موقعیت های سخت و ناگوار شغلی و عدم تغییر شغل در افراد باعث می شود فرد دچار رنجش روز افزون مشاغل و درونی شدن و نارضایتی فرد گردد.همان طور که می دانیم زمان و استفاده بهینه از زمان هم باعث رضایت شغلی در فرد خواهد شد.(شفیع آبادی ۱۳۷۱)
زمان از جمله نعمت های گرانبهایی است که نیازمند برنامه ریزی دقیق می باشد و این امر ملاحظاتی را می طلبد و افرادی که قصد دارند وقت خود را برای انجام امور متنوع زندگی سازماندهی کنند باید ملاحظات را رعایت نمایند و به این صورت است که افراد باید کار خود را در نظر داشته باشند یعنی کاری را که می خواهند انجام دهند نیازمند چه زمانی است که بتوانند کار را به درستی و با رضایت کامل انجام دهند.برتری افرادی که زمان خود را مدیریت می کنند در این است که در زمان مساوی کارهای بیشتری نسبت به دیگران انجام می دهند و از لحظات زندگی شان به بهترین شکل استفاده می کنند ، و همچنین به رضایت شغلی هم دست می یابد.(غلامرضا خاکی ۱۳۷۸)
طرح مسئله :
یکی از ارکان مهم و حیاتی نظام های پویا و در حال توسعه و توسعه یافته ، میزان اشتغال و فرآیندهای آن در حیات اجتماعی است چنانچه برهه کنونی نظام های پیچیدۀ جهانی و استفاده از امکانات تکنولوژی در عرصه تولید خدمات در مقابل افزایش روزافزون جمعیت و انتظارات آحاد مردم از برخورداری از موقعیت های بالاتر شغل باعث شده است ، انتخاب شغل و رسیدن به شغل و راحتی ادامۀ شغل فرآیند روابط خانوادگی و روابط اجتماعی را تحت الشعاع قرار دهد. (شفیع آبادی ۱۳۷۴)
هویت حیات موجودات انسانی بستگی به تلاش و فعالیت و کوشش مستمر او دارد که تلاش زمینه حیات موجودات بقای انسان به عنوان اشرف مخلوقات است.تاریخچۀ حیات انسانی هرچند از فعالیت ناایستاده است امروزه که قرن فضا و ارتباطات است و علم به سرعت در حال توسعه می باشد هر روز اختراعات و تکنولوژی جدید عرضه می شود هر چند اکثر کارها توسط رباطها انجام می گیرد بیشتر کارها کامپیوتری صورت می گیرد وزندگی ماشینی جایگزین تحرک شده است اما با این حال باز انسان نیازمند یک رضایت شغلی است تا با این رضایت بتواند در این دنیای ماشینی به سلامت زندگی کند و برای رسیدن به این رضایت نیازمند یک زمان بندی دقیق است تا کارایی و اثربخشی مناسبی داشته باشد. (علی افشار نادری ۱۳۷۰)
فهرست مطالب
عنوان
فصل اول : کلیّات
مقدمه
طرح مسئله
اهداف پژوهش
فرضیات تحقیق
تعریف نظری
ضرورت و اهمیّت تحقیق
کلید واژه
فصل دوّم : نگاهی به تاریخچه متغیرهای پژوهش
مقدمه
تاریخچۀ رضایت شغلی
مفهوم رضایت شغلی
نظریه های رضایت شغلی
عوامل مؤثر بر اشتغال مناسب
نارضایتی شغلی و پیامدهای آن
عوامل کلی نافذ در رضایت شغلی
عوامل مؤثر در رضایت شغلی
تاریخچۀ استفاده بهینه از زمان
اصول عمومی استفاده بهینه از زمان
نکات سودمند برای بهبود کیفیت وقت
پژوهش های داخل کشور
پژوهش های خارج از کشور
فصل سوم : روش تحقیق
مقدمه
نمونه و روش انتخاب نمونه
روش اجرا
روش آماری
فصل چهارم : یافته ها و تجزیه و تحلیل داده ها
مقدمه
نتایج آماری
فصل پنجم : بحث و نتیجه گیری
نتیجه گیری
بحث
محدودیت های پژوهش
پیشنهادات پژوهش
منابع
ضمائم
منابع
۱- آندره – ری (۱۳۷۸) ترجمه محمود رباب اسناعیلی – مریم خالقی – کارمند ۵۹ ثانیه ای – تهران – انتشارات ترمه
۲- خاکی – غلامرضا (۱۳۷۸) – مدیریت زمان – نشر پیوند
۳- دلاور – علی (۱۳۸۴) – احتمالات و آمار کاربردی در روانشناسی و علوم تربیتی – انتشارات رشد
۴- دلاور – علی (۱۳۸۵) – روش تحقیق در روانشناسی و علوم تربیتی – تهران – انتشارات نشر ویرایش
۵- روبرتاروش (۱۳۸۰) – ترجمه مژده شیرازی منش – امیرحسین فهیمی – حسام شهریاری – سید حسین اصولی – مدیریت زمان در محل کار، منزل و در سفر – تهران – خدمات فرهنگی رسا
۶- شفیع آبادی – عبدالله (۱۳۷۴) – نظریه های راهنمایی و مشاوره حرفه ای – تهران – انتشارات رشد
۷- شفیع آبادی – عبدالله (۱۳۷۱) – نظریه های شغلی و انتخاب شغل – تهران – انتشارات رشد
۸- ماهر – فرهاد (۱۳۷۲) – روانشناسی اجتماعی-کاربردی – انتشارات رشد
۹- هاوکینگ استیون ها (۱۳۷۰) – ترجمه علی افشار نادری – تهران – نشرصدوق
فصل اول
« کلیّـــــــات »
مقدمه:
اشتغال یکی از اساسی ترین فعالیت های زندگی انسان به شمار می رود و هر کس به خاطر امرار معاش و تداوم زندگی باید ساعاتی از اوقاتش را کار کند.اشتغال واقعه ای است از زندگی انسان که برای همۀ انسان ها در برهه ای از زمان اتفاق می افتد و هیچ کس را گریزی از آن نیست.همچنین بقا و رشد جامعه به اشتغال آن وابسته است.اشتغال صحیح و گزینش افراد مناسب برای انجام مشاغل از مهمترین عوامل مؤثر در رشد اقتصادی و اجتماعی جامعه و تأمین کننده سلامت افراد و نیل به خودکفایی و بی نیازی از دیگران می باشد.همچنین جوامعی که انسان های فعال و کارآمد دارند بر زندگی خود حاکمند و به انواع گوناگون در تعیین شیوۀ زندگی جوامع دیگر تأثیر می گذارد.رضایت شغلی تعیین کنندۀ مهمی در رضایت از زندگی است و تمام رفتارها و روابط انسان ها بطور مستقیم و غیر مستقیم از چگونگی اشتغال آنها متأثر می باشد.مفاسد اجتماعی به دلایل متعدد ریشه مهمی در بیکاری دارند و از طریق اشتغال می توان نابسامانی ها را برطرف کرد.(شفیع آبادی ۱۳۷۱)
پرواضح است افرادی می توانند از شغل خویش راضی باشند که تمامی عوامل مؤثر در رضایت شغلی را به نوعی داشته باشند و تمامی عوامل منفی را که به نوعی رضایت شغلی را تحت تأثیر قرار می دهند تقلیل دهند.همچنین خداوند در قرآن کریم می فرمایند : «هر کسی امید لقای پروردگارش را دارد باید عمل صالح انجام دهد»
گاهی موقعیت های سخت و ناگوار شغلی و عدم تغییر شغل در افراد باعث می شود فرد دچار رنجش روز افزون مشاغل و درونی شدن و نارضایتی فرد گردد.همان طور که می دانیم زمان و استفاده بهینه از زمان هم باعث رضایت شغلی در فرد خواهد شد.(شفیع آبادی ۱۳۷۱)
زمان از جمله نعمت های گرانبهایی است که نیازمند برنامه ریزی دقیق می باشد و این امر ملاحظاتی را می طلبد و افرادی که قصد دارند وقت خود را برای انجام امور متنوع زندگی سازماندهی کنند باید ملاحظات را رعایت نمایند و به این صورت است که افراد باید کار خود را در نظر داشته باشند یعنی کاری را که می خواهند انجام دهند نیازمند چه زمانی است که بتوانند کار را به درستی و با رضایت کامل انجام دهند.برتری افرادی که زمان خود را مدیریت می کنند در این است که در زمان مساوی کارهای بیشتری نسبت به دیگران انجام می دهند و از لحظات زندگی شان به بهترین شکل استفاده می کنند ، و همچنین به رضایت شغلی هم دست می یابد.(غلامرضا خاکی ۱۳۷۸)
طرح مسئله :
یکی از ارکان مهم و حیاتی نظام های پویا و در حال توسعه و توسعه یافته ، میزان اشتغال و فرآیندهای آن در حیات اجتماعی است چنانچه برهه کنونی نظام های پیچیدۀ جهانی و استفاده از امکانات تکنولوژی در عرصه تولید خدمات در مقابل افزایش روزافزون جمعیت و انتظارات آحاد مردم از برخورداری از موقعیت های بالاتر شغل باعث شده است ، انتخاب شغل و رسیدن به شغل و راحتی ادامۀ شغل فرآیند روابط خانوادگی و روابط اجتماعی را تحت الشعاع قرار دهد. (شفیع آبادی ۱۳۷۴)
هویت حیات موجودات انسانی بستگی به تلاش و فعالیت و کوشش مستمر او دارد که تلاش زمینه حیات موجودات بقای انسان به عنوان اشرف مخلوقات است.تاریخچۀ حیات انسانی هرچند از فعالیت ناایستاده است امروزه که قرن فضا و ارتباطات است و علم به سرعت در حال توسعه می باشد هر روز اختراعات و تکنولوژی جدید عرضه می شود هر چند اکثر کارها توسط رباطها انجام می گیرد بیشتر کارها کامپیوتری صورت می گیرد وزندگی ماشینی جایگزین تحرک شده است اما با این حال باز انسان نیازمند یک رضایت شغلی است تا با این رضایت بتواند در این دنیای ماشینی به سلامت زندگی کند و برای رسیدن به این رضایت نیازمند یک زمان بندی دقیق است تا کارایی و اثربخشی مناسبی داشته باشد. (علی افشار نادری ۱۳۷۰)
فهرست مطالب
عنوان
فصل اول : کلیّات
مقدمه
طرح مسئله
اهداف پژوهش
فرضیات تحقیق
تعریف نظری
ضرورت و اهمیّت تحقیق
کلید واژه
فصل دوّم : نگاهی به تاریخچه متغیرهای پژوهش
مقدمه
تاریخچۀ رضایت شغلی
مفهوم رضایت شغلی
نظریه های رضایت شغلی
عوامل مؤثر بر اشتغال مناسب
نارضایتی شغلی و پیامدهای آن
عوامل کلی نافذ در رضایت شغلی
عوامل مؤثر در رضایت شغلی
تاریخچۀ استفاده بهینه از زمان
اصول عمومی استفاده بهینه از زمان
نکات سودمند برای بهبود کیفیت وقت
پژوهش های داخل کشور
پژوهش های خارج از کشور
فصل سوم : روش تحقیق
مقدمه
نمونه و روش انتخاب نمونه
روش اجرا
روش آماری
فصل چهارم : یافته ها و تجزیه و تحلیل داده ها
مقدمه
نتایج آماری
فصل پنجم : بحث و نتیجه گیری
نتیجه گیری
بحث
محدودیت های پژوهش
پیشنهادات پژوهش
منابع
ضمائم
منابع
۱- آندره – ری (۱۳۷۸) ترجمه محمود رباب اسناعیلی – مریم خالقی – کارمند ۵۹ ثانیه ای – تهران – انتشارات ترمه
۲- خاکی – غلامرضا (۱۳۷۸) – مدیریت زمان – نشر پیوند
۳- دلاور – علی (۱۳۸۴) – احتمالات و آمار کاربردی در روانشناسی و علوم تربیتی – انتشارات رشد
۴- دلاور – علی (۱۳۸۵) – روش تحقیق در روانشناسی و علوم تربیتی – تهران – انتشارات نشر ویرایش
۵- روبرتاروش (۱۳۸۰) – ترجمه مژده شیرازی منش – امیرحسین فهیمی – حسام شهریاری – سید حسین اصولی – مدیریت زمان در محل کار، منزل و در سفر – تهران – خدمات فرهنگی رسا
۶- شفیع آبادی – عبدالله (۱۳۷۴) – نظریه های راهنمایی و مشاوره حرفه ای – تهران – انتشارات رشد
۷- شفیع آبادی – عبدالله (۱۳۷۱) – نظریه های شغلی و انتخاب شغل – تهران – انتشارات رشد
۸- ماهر – فرهاد (۱۳۷۲) – روانشناسی اجتماعی-کاربردی – انتشارات رشد
۹- هاوکینگ استیون ها (۱۳۷۰) – ترجمه علی افشار نادری – تهران – نشرصدوق
چکیده :
پژوهش حاضر به دنبال بررسی تاثیر تنیدگی در افراد سالم و افراد مبتلا به بیماری میگرن در تهران می باشد . فرضیه هایی که به معرض آزمایش گذشته شدند عبارتند از:
فرضیه اول : مقایسه تاثیر تنیدگی بر افراد سالم و افراد مبتلا به میگرن و فرضیه دوم : مقایسه تاثیر تنیدگی در بین زنان و مردان دارای سردردهای میگرنی!
گروه نمونه ی این پژوهش شامل ۶۰ نفر از افرادی هستند که ۳۰ نفر افراد سالم و ۳۰ نفر افراد مبتلا به سردردهای میگرنی می باشد که به صورت تصادفی انتخاب شده اند و بر روی آنها آزمون استرس انجام شد که پس از آن از روش (t) استفاده شده که نتیجه بدست آمده به شرح زیر می باشد :
ــ تاثیر تنیدگی بر افراد مبتلا به بیماری میگرن بیشتر می باشد.
ــ تاثیر تنیدگی بر زنان میگرنی بیشتر ا ز مردان میگرنی است.
مقدمه :
بطور کلی تعاریف گوناگونی از فشار عصبی و روانی به مفهوم استرس «تنیدگی» شده است. تنیدگی مجموعه واکنش های عمومی فر نسبت به عوامل ناسازگاری و پیش بینی نشده داخلی و خارجی است بد نگیرند که هر گاه تعادل فرد به علت عواملی محیطی از بین برود استرس پدید می آید. استرس گاهی سبب آسیب روانی فرد و سازمان می شود و باعث می شود که بدان وظایفی که به طور عادی و به سادگی انجام می دهد با دشواری بیشتر انجام دهد.(رسول زاده ۱۳۷۵)
بررسی تاثیر تنیدگی بر انسان یکی از گسترده ترین قلمدادهای پژوهشی را در عصر حاضر تشکیل می دهد تنیدگی «استرس» می تواند بر اثر عوامل متعددی که عوامل تنیدگی زا نامیده شده اند به وجود آید و تغییرات عمده ای را در ارگانیزم ایجاد کند. هر وضعیتی که برای فرد با آسایش او تهدید کننده به حساب آید از آن جهت که وی را مجبور به استفاده از توانایی خود در مقابله با آن می کند «تنیدگی» نامیده می شود. عوامل تنیدگی زا نه تنها شامل بحرانهای شدید مثل : جنگ، طلاق، … و وقایع معمولی روزانه مثل انتظار کشیدن در صف، خرید وسایل ضروری، اختلافات زناشویی و … است بلکه مشکلات روزمره و درگیریهای خفیف زندگی را نیز در بر می گیرد. از سوی دیگر بین تنیدگی و اضطراب رابطۀ تنگاتنگی وجود دارد که متمایز کردن این دو را بسیار دشوار می سازد و به موازات افزایش تنیدگی و به دلیل فراوانی عوامل تنیدگی زا در زندگی امروزی بشر که حاصل صنعتی شدن جوامع است. اضطراب نیز به طور گسترده زندگی بشر را فرا گرفته تنیدگی در تمام قسمتهای ارگانیزم انسان اثر می گذارد. حالتهای تنیدگی همانند اضطراب ممکن است به صورت مختلف فیزیولوژیکی، رفتاری و شناختی متجلی گردند.(رسول زاده ۱۳۷۵)
مهمترین پاسخ های بدنی تنیدگی، پاسخ های سیستم خود مختار، غدد درون ریز و سیستم ایمنی بدن هستند. آنچه مسلم است تفاوتهای فردی زیادی در چگونگی مقابله با تنیدگی وجود دارد. یک عامل تنیدگی زا در دو فرد و حتی در یک فرد در زمانهای مختلف اثر یکسانی ندارند. یکی از مهمترین دلایل این تفاوت را باید در ساختارهای ژنتیکی و ارگانیکی افراد جستجو کرد. در بعضی خانواده ها سیستم اعمال ها و احساس ضعیفتر می باشد. یکی از شایع ترین پاسخ های بدنی تغییراتی است که در عملکرد سیستم قلبی، عروقی و عضلانی به وجود می آید، که به صورت های مختلف مشاهده می شود. اختلال در کارکرد قلب، فشار خون اساسی، بروز انواع دردهای مزمن در عضلات مختلف و بروز انواع سردردها و… در واقع جزء پاسخهای بدنی این دو سیستم به تنیدگی محسوب می شوند. همه ساله میلیون ها نفر در جهان به علت عارضه سردرد به پزشکان و متخصصان مختلف مراجعه می کنند. پژوهشهای گسترده ای نشان داده اند که عارضه سردرد به علل مختلف مانند گشاد شدن رگها «سردرد میگرنی» . فشار ماهیچه های پیشانی (سردردهای ناشی از تنش) و یا تغییرات فشار درون جمجمه ای و… ایجاد می شود. (۱) (رسول زاده ۱۳۷۵)
فهرست
عنوان صفحه
چکیده ۷
فصل اول :کلیات ۸
مقدمه ۹
طرح مساله ۱۳
اهداف پژوهش ۱۵
ضرورت تحقیق ۱۶
فصل دوم : نگاهی به تاریخچه های پژوهش ۱۷
مقدمه ۱۸
ادبیات تحقیق ( استرس ) ۲۰
پیشینه نظری ( استرس) ۲۵
تعریف سردرد های میگرنی ۲۷
انواع سردرد ۲۸
سردرد شریانی از نوع میگرن ۲۹
تعریف میگرن ( تاریخچه ) ۳۰
نشانه های میگرن ۳۴
میگرن چند مرحله دارد ۳۶
فراوانی سردرد میگرن ۳۸
انواع مختلف میگرن ۴۱
میگرن کلاسیک ۴۲
میگرن چشمی ۴۳
میگرن بازیلر ۴۴
میگرن یائسکی ۴۵
علت شناسی ۴۶
اختلالات عروق مغز ۴۷
احتلالات زیست – شیمیایی ۴۹
خواب ۵۲
عوامل روانشناختی ۵۴
تشخیص اختراقی ۵۵
درمان گری میگرن ۵۶
سایر روشهای درمان گری ۵۷
پیشینه تحقیق ۵۸
تحقیقات صورت گرفته در خارج از ایران ۶۱
تحقیقات صورت گرفته در ایران ۶۳
فصل سوم : روش تحقیق ۶۴
مقدمه ۶۵
جمعیت هدف ۶۶
روش اجرا ۶۸
روش آماری ۷۰
فصل چهارم : یافته ها و تجزیه و تحلیل داده ها ۷۱
مقدمه ۷۲
یافته ها وتجریه و تحلیل داده ها ۷۵
جدول ۲-۴ مقایسه تاثیر تنیدگی بر افراد سالم ودارای سردرد میگرنی ۷۶
فصل پنجم : بحث و نتیجه گیری ۸۰
نتیجه گیری ۸۱
بحث درمورد یافته های تحقیق ۸۲
محدودیت ها و پیشنهادات ۸۳
پیشنهادات ۸۴
منابع ۸۶
ضمائم ۸۸
منابع :
۱) آزاد ، حسین ۱۳۷۴ آسیب شناسی روانی انتشارات بعثت ، تهران
۲) اتکنیسون ، ریتا و همکاران ۱۳۷۳ ترجمه محمد تقی براهنی و دیگران ، زمینه روان شناسی ، انتشارات رد ، جلد دوم ، تهران
۳) استورا ۱۳۷۷ ترجمه پریرخ دادستان ، تنیدگی یا استرس بیماری جدید قرن ، تهران
۴) پور افکاری ، نصرت اله ۱۳۷۳ فرهنگ جامع انگلیسی ، فارسی روان شناسی انتشارات فرهنگ معاصر ، تهران
۵) رسول زاده ، طباطبایی ، کاظم ۱۳۷۵ بررسی ویژگی های شخصیتی مبتلایان به میگرن و مقایسه تاثیر دارو درمان گری با روش آموزش تنش زدایی تدریجی همراه با پسخوراند زیستی در این بیماران ، پایان نامه دکترا ، دانشگاه تربیت مدرس
۶) رودلفولا ، ۱۳۷۳ ترجمه پریوش اخوان ، میگرن ، انتشارات اسلامیه ، تهران
۷) سلطان زاده ، اکبر ۱۳۶۷ میگرن و سایر دردهای به زبان ساده برای همه . انتشارات چاپخانه زندگی تهران
۸) سلیمانی ، داریوش ۱۳۶۲ بیماری های مغز و اعصاب انتشارات جهان شاهی ، تهران
۹) صفایی ، مریم ۱۳۸۱ شیوه های مقابله با استرس و پیشرفت تحصیلی واحد ابهر
۱۰) عشقی ، پروانه ۱۳۸۱ استرس و ترتیب تولد ابهر دانشگاه آزاد اسلامی ابهر
۱۱) عبادزاده کرمانی ، محمد ۱۳۶۰ میگرن بلای قرن ما انتشارات عارف
۱۲) کاپلان سادوک ، بنیامین ۱۳۷۲ ترجمه نصرت اله پور افکاری ، چکیده روان پزشکی بالینی انتشارات آزاده ، تهران.
۱۳) کلمنی ، ورنون ۱۳۷۴ ترجمه محمد رضا نیکخو – فشار روانی و راههای مقابله با آن انتشارات آزاده – تهران
۱۴) گنجیان ، حمید ۱۳۶۹ سردردهای میگرنی دانشگاه آزاد اسلامی واحد رودهن
۱۵) گیریجا کهانا ۱۳۸۲ ترجمه قند هاری راههای مقابله با استرس
۱۶) ویکلسنون ۱۳۸۰ ترجمه فرهاد همت خواه – میگرن و انواع آن .
چکیده
هدف از تحقیق حاضر بررسی انواع و میزان اختلالات رفتاری در بین دانش آموزان دختر و پسر شهرستان ابهر که فرضیه های عنوان شده به دو دسته فرضیه های کلی که شامل رابطه بین اختلالات رفتاری در بین دختران و پسران دارای تفاوت است و فرضیه های جزئی که شامل بررسی تفاوت بین هیجان پذیری – وسواس – گوشه گیری – پارانویا و افسردگی و پرخاشگری بی قراری و رفتار ضد اجتماعی بین دختران و پسران شهرستان ابهر پرداخته که جامعه آماری مورد مطالعه دو تحقیق حاضر عبارتند از دانش آموزان مقطع راهنمایی است که ۶۰ نفر به عنوان نمونه انتخاب گردیده و آزمون اختلالات رفتاری بر روی آنها اجرا گردیده و جهت آزمون فرضیه ها از روش t متغییر مستقل استفاده گردیده که نتایج بدست آمده حاکی از آن است که بین دختران و پسران از لحاظ اختلالات رفتاری تفاوت معنی داری وجود دارد و همین طور بین تمام زیر مجموعه های اختلالات رفتاری در بین دختران و پسران تفاوت های معنی داری وجود دارد . سطح معنی داری آن برابر۰۵/ ۰ < p است .
طرح مساله و چارچوب نظری آن
با توجه به اجتماعی بودن آدمی از لطحاظ زمینه های بهنجاری و نابهنجاری رفتارها مطاله رفتاری فرد و شناخت اختلالات رفتاری وی بسیار حائز اهمیت است . در پژوهش حاضر میزان اختلاات رفتاری بین دانش آموزان دختر و پسر پایه سوم راهنمایی شهرستان ابهر مورد بررسی قرار می گیرد .
ساخت جمعیت کشور ما به گونه ای که نوجوانان و جوانان بیشترین قشر آن را تشکیل می دهند که شناخت تنوع و میزان اختلالات دانش آموزان در جهت برنامه ریزی ها و فعالیتهای آموزشی و پرورشی کاری بس مهم است . منظور از اختلاات رفتاری آن دسته از رفتارهایی است که از دیدگاههای روان شناسی و جامعه شناسی بهنجار نمی باشد و مساله مورد تحقیق اختلالات رفتاری عبارتند از : هیجان پذیری وسواس ف تمایل به گوشه گیری ، رفتار و انکارپارانویایی ، افسردگی ، گرایش به پرخاشگری و رفتارهای تهاجمی ، بی قراری ، گرایش رفتارهای ضد اجتماعی است .
اهمیت و ضرورت تحقیق :
زندگی آدمی به دوره هایی تقسیم می شود یکی از این دوره ها « نوجوانی » است که به اعتقاد اغلب دانشمنان و روان شناسان دوره مهم و حساس در زندگی هر فرد محسوب می شود حالتهای روانی ، احساسات شدید نوجوانی یکی از منابع خطرزا برای سلامتی فرد است که اختلالات رفتاری نشانگر نبودن سلامت روانی جسمی فرد است .
چکیده ۴
« فصل اول ». ۵
مقدمه. ۶
طرح مساله و چارچوب نظری آن. ۷
اهمیت و ضرورت تحقیق : ۷
اهداف تحقیق : ۸
فرضیه های تحقیق : ۹
فرضیه اصلی : ۹
فرضیه های فرعی : ۹
متغیر ها در فرضیه کلی. ۹
تعاریف نظری.. ۱۰
تعاریف نظری : ۱۰
« فصل دوم ». ۱۲
ادبیات تحقیق. ۱۳
نظریه های مختلف در مورد اختلالات رفتاری: ۱۳
نظریه عوامل بیولوژیکی ( زیستی یا زیستی شناختی ) ۱۳
۳- نظریه رفتاری یا نظریه یادگیری : ۱۴
نظریه بوم شناسی لاکولوژیکال و جامعه شناسی : ۱۵
اختلالات رفتاری ( havioral Disorder) 15
اختلال رفتاری کودکان و نوجوانان. ۱۶
تعریف اختلال رفتاری : ۱۷
اختلال در رفتار : ۱۸
اختلال رفتاری در بین نوجوانان : ۱۹
چگونگی بروز اختلال در رفتار از نظر شناخت گرایان : ۲۰
انواع اختلالات : ۲۰
طبقه بندی اختلالات بر اساس DS MIV.. 21
اختلالات افسردگی : peression. 21
افسردگی چیست ؟. ۲۱
آیا بدون فشار روانی دچار افسردگی می شوم ؟. ۲۳
علتهای افسردگی. ۲۴
چند نوع افسردگی وجود دارد ؟. ۲۵
اختلال وسواس.. ۲۷
اختلال وسواس فکری و عملی : ۲۹
ملاکهای تشخیصی مربوط به اختلال وسواس فکری و عملی. ۳۰
۱- اختلال شخصیتی پارانوئید : ۳۲
اختلال ضد اجتماعی : ۳۴
ملاکهای تشخیصی اختلال شخصیت ضد اجتماعی : ۳۴
اصطلاح شناسی و مفاهیم : ۳۵
اصطلاحات مورد استفاده برای تعریف این حیطه : ۳۵
پرخاشگری : ۳۸
انواع پرخاشگری : ۳۸
نظریه زیستی پرخاشگری : ۳۹
کروموزوم های جنسی : ۳۹
انواع پرخاشگری و رفتار ضد اجتماعی : ۴۰
هیجان پذیری : ۴۲
بی قراری : ۴۳
روش درمان : ۴۴
گوشه گیری اجتماعی : ۴۴
تشخیص بالینی و ارزیابی گوشه گیری اجتماعی : ۴۵
دلبستگی ، بازداری و گوشه گیری اجتماعی : ۴۶
اختلال رفتاری : ۴۷
عوامل و زمینه اختلال رفتاری : ۴۷
زمینه فیزیولوژیکی : ۴۷
تاثیرات بیوشیمیایی. ۴۸
آسیب ساختاری.. ۴۹
تاثیرات بعدی.. ۴۹
زمینه های پویایی. ۵۰
زمینه های اجتماعی. ۵۱
یادگیری مشاهده ای.. ۵۲
سایر زمینه ها ۵۲
تفاوتهای مربوط به جنسیت.. ۵۳
دسته بندی اختلالات رفتاری.. ۵۴
گروهبندی بر اساس سبب شناسی. ۵۶
گروهبندی از دیدگاه روانپزشکان و پزشکان. ۵۷
گروهبندی اختلالات رفتاری کودکان توسط ترویج روانپزشکی : ۵۷
گروهبندی از دیدگاه های مختلف آموزش و پرورش : ۵۹
اختلالات رفتاری نوجوانان. ۶۰
اختلالات عاطفی : ۶۱
اختلالات جسمانی. ۶۱
اصول کلی رفتار درمانی اختلالات رفتاری : ۶۲
برآورد درصد شیوع اختلالات رفتاری : ۶۳
رابطه میزان شیوع کلی اختلالات رفتاری با عوامل جمعیت شناختی . ۶۳
مطالعات انجام شده اختلالات رفتاری در ایران و خارج. ۶۵
« فصل سوم ». ۶۷
«تعیین روش تحقیق». ۶۷
جامعه مورد مطالعه : ۶۸
حجم نمونه : ۶۸
روش نمونه گیری.. ۶۸
ابزار اندازگیری در تحقیق حاضر. ۶۹
روش تحقیق. ۷۰
روش آماری.. ۷۱
« فصل چهارم ». ۷۲
«یافته ها و تجزیه و تحلیل آنها». ۷۲
جدول ۱-۴ : نمرات خام آزمودنیها از آزمون اختلالات رفتاری در بین دختران و پسران. ۷۳
جدول ۲-۴ : مقایسه اختلالات رفتاری در بین دختران و پسران. ۷۶
جدول ۳-۴ : مقایسه هیجان پذیری در بین دانش آموزان دختر و پسر. ۷۷
جدول ۴-۴ : مقایسه وسواس در بین دانش آموزان دختر و پسر. ۷۸
جدول ۳-۴ : مقایسه گوشه گیری در بین دانش آموزان دختر و پسر. ۷۹
جدول ۶-۴ : مقایسه رفتار پارانویایی در بین دانش آموزان دختر و پسر. ۸۰
جدول ۷-۴ : مقایسه افسردگی در بین دختران و پسران. ۸۱
جدول ۸-۴ : مقایسه پرخاشگری در بین دانش آموزان دختر و پسر. ۸۲
جدول ۹-۴ : مقایسه بیقراری در بین دانش آموزان دختر و پسر. ۸۳
جدول ۳-۴ : مقایسه رفتارهای ضد اجتماعی در بین دانش آموزان دختر و پسر. ۸۴
«فصل پنجم». ۸۵
«بحث و نتیجه گیری». ۸۵
بحث و نتیجه گیری.. ۸۶
سایر یافته ها : ۸۷
پیشنهادات.. ۸۹
محدودیت ها : ۹۰
منابع. ۹۱
«ضمایم». ۹۳
«پرسش نامه اختلالات رفتاری». ۹۳
دستور اجرا : ۹۴
منابع
- احدی ، حسن ، و فرهاد جمهوری ، (۱۳۷۷) ، روانشناسی رشد (۲ ) ، نوجوانی ، جوانی ، میانسالی ، پیری ، تهران ، بنیاد
- ای جین گارلند ، ( ۱۳۸۴ ) ، افسردگی در نوجوانا ( ترجمه سیامک نقشبندی ) تهران ، ارسباران
- اریک جی ، ماس ف راسل ای. بارکلی (۱۳۸۳ ) . روانشناسی مرضی ترجمه حسن توزنده جانی ف جهانشیر توکلی زاده ، نسرین کمال پور ف تهران . انتشارات آوای کلک ، مرندیز
- دلاورر ، علی ، ۱۳۸۱ ، روش تحقیق در علوم تربیتی و روان شناسی ، تهران ، انتشارات رشد
- دلاورر ، علی ، ۱۳۸۱ ، آمار استنباطی ، تهران ، انتشارات رشد
- رتیاویکس ، نلسون ، الن سی ایزرائل ، ( ۱۳۹۶ ) ، اختلالات رفتاری کودکان ،( ترجمه منشی طوسی ، محمد تقی ) ، ( آستان قدس رضوی )
- ویرسادوک و بنیامین ( ترجمه رفیعی حسن و خسرو سبحانیان ) ، ( ۱۳۸۲ ) ، تهران انتشارات ارجمند
- سیف نراقی ، مریم ، دکتر نادری عزت اله ( ۱۳۸۲ ) ، روان شناسی اجتماعی ، تهران ، آوای نور
- شاملو ، سعید ( ۱۳۷۰ ) آسیب شناسی روانی
- منصور ، محمد ، دادستان ، پریرخ میناراد ، لغت نامه روانشناسی ، انتشارات سازمان چاپ هنر ، ۱۳۶۵